Opštine

Opština Lazarevac i grad Beograd u Srbiji

Samo 55 kilometara udaljena od Beograda nalazi se opština Lazarevac, jedna od beogradskih gradskih opština. Samo naselje Lazarevac nastalo je iz sela Šopića koje je danas predgrađe Lazarevca. Naselje Šopić je 1882. godine proglašeno varošicom i središtem okruga no rastom naselja 1889. godine dobija ime Lazarevac. Opština Lazarevac je osnovana 1957. godine u sastavu okruga odnosno sreza Valjevo, a u sastav beogradskih opština ulazi 1971. godine.

Opština Lazarevac se nalazi na površini od 38.351 ha gde u 34 naselja živi oko 62.000 stanovnika od kojih je gotovo polovina naseljena u gradu Lazarevcu. Na severozapadnom delu opštine pronaći ćete ravnice, dok je jugoistočni deo brežuljkast s brdima kao što su Stubički i Kruševački vis, Razbojište, Belin grob, Glavica, Čuk, covka, Vrače brdo.

Na području opštine ima puno reka kao što su Beljanice, Turije, Pestana, Ljiga, Lukavice, Grabovice i Onjega i koje pripadaju slivu reke Kolubare koja je sa 86 kilometara najveća od njih i koja većim delom teče zapadnom granicom ove opštine. Opština Lazarevac ima više izvora mineralne vode – u Rudovci, Kruševici, Čibutkovica, Županjci, Trbušnica i Brajkovcu, koji se još ne koriste za širu potrošnju no koji imaju izuzetan potencijal. Zahvaljujući ravničarskom području i pogodnim klimatskim uslovima u Lazarevcu je razvijena poljoprivreda te stočarstvo.

Područje opštine Lazarevac ima izuzetan potencijal za razvoj različitih vrsta turizma kao što je industrijski, sportsko-rekreativni, verski te kulturno-istorijski. Posetioci mogu obići površinske kopove uglja koji nakon eksploatacije uglja ostavljaju krajolik nalik mesečevom pejzažu, mogu pogledati razne kulturno – umetničke i istorijske spomenike koji obeležavaju grad ili posetiti Hram Svetog velikomučenika Dimitrija ili mogu da uživaju u prirodnim lepotama 20 jezera koji se nalaze u blizini Lazarevca. Za ljubitelje sporta i rekreacije tu je savremeni Sportski centar „Kolubara“, strelište „Tamnava“, te rekreativni kompleks „Očage“ smešten na jezeru Očage.

Dokaz raznolikog kulturnog života Lazarevca su razne manifestacije koje se organizuju tokom cele godine kao što su: Lazarevački susreti mladih violinista, Osmomartovski međunarodni šahovski turnir za žene, Međunarodni sajam poljoprivrede „Kolubara-fest“, Atletska ulična trka, Biciklijada „Okreni pedalu“, Skup motorista – Moto revija, Festival vina „Vreme je za vino, pijmo domaće“.

Opština Zemun i grad Beograd u Srbiji

Zemun koji je nekada bio zaseban grad od 1934. godine postaje jedna od 17 beogradskih gradskih opština. Smešten na desnoj obali Dunava nalazi se na površini od 15.026 ha, odnosno 22 metra kvadratna, na kojoj prema popisu stanovništva iz 2002. godine živi 152.950 stanovnika, od kojih se njih 132.263 odnosno 86,48% izjasnilo kao Srbi, dok mali procenat pripada različitim nacionalnim grupama.

Na Gardošu, na mestu današnjeg groblja pronađeni su ostaci naselja koje potiče iz neolita. Zahvaljujući brojnim arheološkim nalazima pretpostavlja su ljudi na ovo području živeli u vremenu oko 4500-3000 pre nove ere, te da su živjeli u zemunicama odnosno jamama. Uz bogatu istoriju Zemun ima i bogat kulturan život, što dokazuje Zavičajni muzej, galerije Stara kapetanija i Galerija Doma vazduhoplovstva, letnja pozornica „Gardoš“ te čak tri pozorišta: Pozorište lutaka „Pinokio“, Opera & Theatre Madlenianum i Amatersko pozorište „BAP“ u Batajnici. Na ovo području deluje i više kulturno – umetničkih društava kao što su KUD „Branko Radičević“, KUD „Ikarbus“, KUD „Branko Ćopić“, KUD „Taurunum“, KUD „Sedmica“, KUD „Batajnica“ i Klub matične kulture. O značajnom kulturnom životu opštine svedoče razne kulturne manifestacije kao što su: međunarodni festival monodrame i pantomime koji se odvija u pozorištu lutaka „Pinokio“, Međunarodni zemunski salon karikature „Trag“,“ Teslin dan ‘ili „Leto na Gardošu“.

Jedna od najznačajnih znamenja Zemuna je Veliko ratno ostrvo, koje se sa površinom od 157.91 ha nalazi na ušću Save u Dunav. Na ovom ostrvu živi i gnezdi se veliki broj zaštićenih ptica močvarica. Jedne od retkih ptica koje se gnezde na ovom području su žalar slepić, čigra, srebrenasto galeb, kukumavka te slavuj, no ovde se i nalaze bele, sive i crvene čaplje, kormorani i Gakovo te senica, puzavac, kos, trstenjak mlakar, bela pliska i divlja patka. Od prirodnih lokaliteta ovog područja koje imaju veliki potencijal za razvoj raznih vrsta turizma potrebno je spomenuti i kanal Galovica koji je idealno mesto okupljanja ribolovaca, Dobanovački zabran te Zemunski gradski park koji se nalazi u centru Zemuna te na čijem se području nalaze razna zaštićena stabla.

Opština Zvezdara i grad Beograd u Srbiji

U Beogradske gradske opštine spada i opština Zvezdara koja se nalazi se u jugoistočnom delu grada. Ova opština je svoje ime dobila 1929. godine kada se na brdu Veliki Vračar gradi moderna opservatorija na površini od 4,5 ha. Astronomski opservatorij se nalazi na nadmorskoj visini od 248,9 metara što je najviša tačka u Beogradu.

Područje opštine Zvjezdara na kojem se nalazi 17 mesnih zajednica se smestilo na površini od 32 kilometra kvadratna, odnosno 3165 ha na što otpada 1% ukupne površine Grada Beograda. Od ukupne površine opštine na 1793 ha se nalazi poljoprivredno zemljište, dok se na 4,1% područja smestilo šumsko zemljište. Na tom području prema popisu stanovnika iz 2002. godine obitava 132.621 stanovnika što čini 8% ukupnog stanovništva Beograda. Od ukupnog broja stanovnika njih 119.570 se po nacionalnoj pripadnosti izjasnilo kao Srbi, dok ostatak pripada manjim grupama različitih država poput Crne Gore, Hrvatske ili Makedonije. Podela prema veroispovesti je prilično homogena, njih 121.017 pripada pravoslavnoj zajednici, dok manji broj pripada islamskoj, judaističkoj, katoličkoj te protestantskoj zajednici.

Najznačajnija naučna lokacija u Zvezdari je Astronomski opservatorij koji je od velikog značaja za razvoj astronomije, ali i fizike, seizmologije i meteorologije u Srbiji te Bulevar kralja Aleksandra koji je najduža ali i najstarija aktivna ulica u Srbiji. Još u vreme kada je na ušću Save u Dunav bio rimski kastrum ovim pravcem je išla Via Militaris odnosno Vojna ulica. Ne smemo zaboraviti ni sledeće spomenike koje će oduzeti dah svakom posetiocu Zvezdare, kao što su Novo groblje iz 19. veka, Spomenik Vuku Karadžiću, Spomenik „Sveta braća Ćirilo i Metodije“ te Spomenik Aleksandru I Obrenoviću. Za razvoj turizma na ovoj području značajne su zelene površine opštine kao što su Zezdarska šuma i Stepin gaj gde svaki ljubitelj prirode može uživati na svežem vazduhu, otkriti razne staze za šetnju ili pak biciklističke staze te iskušati sreću na terenima za mini golf ili boćanje.

Opština Grocka i grad Beograd u Srbiji

Opština Grocka jedna je od 17 gradskih opština grada Beograda koja je od njega udaljena samo 25 kilometara. Ova opština koja je s nadmorskom visinom od 71 metar jedan od najnižih delova Beograda prostire se na površini od 289 kilometara kvadratnih smestilo se 15 naselja koja su sva osim Grocke klasififikovana kao seoska. Opština se smestila u istočnom delu Beograda te sa severnim delom nalazi u Podunavlju dok je s južnim delom smeštena kod doline reke Ralje.

Prema popisu stanovništva iz 2002. godine opština Grocka ima 75.466 stanovnika, no kako je već decenijama jedno od najbrže rastućih područja u Beogradu pretpostavlja se da danas ima već oko 79 000 stanovnika. Prema nacionalnom sastavu njih 94.7% se izjasnilo kao Srbi, dok ostatak pripada Crnogorcima, Bosancima, Romima i Makedoncima. Grocka se deli na dva dela; zapadni koje je urbano područje gde se postiže ekonomski razvoj i porast populacije u opštini, te na istočni deo koji je poljoprivredno područje te koji doživljava pad broja stanovništva.

Zbog povoljnih klimatskih pogodnosti Grocka ima veliki uspeh u uzgajanju voća i vinove loze te Boleč jedno od naselja u opštini spada u najpoznatije voćarsko područje u Srbiji. Ovo područje je razvijeno i ekonomski zbog fabrike tekstilne industrije Grocka, Dunav koja je poznatija pod imenom Partizanka, te Geomagnetski opservatorij u Brestoviku, Nuklearni Institut i razne manje fabrike.

Ovo područje ima razvijen turizam, koja je najrazvijenija delatnost na području što dokazuju 3 vikend naselja na obali Dunava gde često dolaze stanovnici Beograda, Ženski manastir odnosno samostan Rajinovac u Begaljici, buduća marina i akva park u Grockoj te arheološko nalazište Vinča. Za kulturni ali i turistički život ovog područja značajne su razne kultuno – umetničke manifestacije koje se organizuju tokom cele godine. Najvažniji kulturni događaj na ovom području su Grocanska svečanosti koje se tradicionalno odvijaju skoro pa 30 godina, no potrebno je spomenuti i Izložbu starih automobila, Dane trešnje, Trešnjin cvet, Bagaljička etno zbirka, Spasovdanski sabor te Vrčinski festival folklora.

Opština Vračar i grad Beograd u Srbiji

Jedna od beogradskih opština je gradska opština Vračar. Ova opština je najmanja od 17 beogradskih opština s površinom od 292 ha na kojoj prema popisu stanovništva iz 2002. godine živi 58.386 stanovnika što je čini i najgušće naseljenom beogradskom opštinom. Prema nacionalnom sastavu odnosno etničkoj strukturi u opštini Vračar živi 51.089 Srba što je 87.50 % ukupnog stanovništva, 1.167 Crnogoraca, 1.031 Jugoslovena te 390 Hrvata, dok ostalih 8% pripada manjim skupinama raznih država.

Nekoliko legendi se veže uz postanku imena opštine Vračar. Najstarija legenda datira iz 1521. Godine koja kaže da je ovo područje dobilo ime po junaku – neverniku koji se zvao Vračar, a koji je na tom području imao kolibu, dok druga legenda tvrdi da je Vračar ime dobio po vrapčijim poljima jer je na području današnjeg Vračara bilo nastanjeno puno ovih ptica. Prvi pisani spomen Vračara i Vračarskog polje potiče iz turskog plana za osvajanje Beograda koji je bio napravljen na zahtev smederevskog sandžak-bega Sulejman–paše te koji datira iz 1492. godine. Varčar se tokom istorije često nalazio u pisanim dokumentima kao što su turski dokumenti iz 1560. godine u kojem se Vračar spominje kao hrišćanska mahala sa 17 kuća koja se nalazila u okviru beogradske varoši.

Jedan od glavnih obeležja i najznačajnijih spomenika Vračara, ali i samog Beograda je hram Svetog Save koji je jedna od najvećih pravoslavnih crkava u upotrebi u svetu. Podignut je u istočnom delu Svetosavskog trga, na mestu gdje je1595. godine Sinan paša spalio relikvije svetog Save koji je bio osnivač Srpske pravoslavne crkve. Odmah uz hram Svetog Save nalazi se i Svetosavska crkva, koja je 1935. godine podignuta za samo 57 dana. Zaštitnik opštine Vračar je sveti Sava, te se dan opštine Vračar slavi 27. januara. Kulturni život Vračara bogat je raznim kulturno – umetničkim manifestacijama kao što su Vračarsko filmsko oko, Vračar Rocks!, Dani Vračara, Grad otvorenog srca, Svetosavske svečanosti, izložbe fotografija, promocije knjiga i još mnogo toga.

Opština Voždovac i grad Beograd u Srbiji

Gradska opština Voždovac je jedna od beogradska opština. Zauzima površinu od 148 kvadratnih kilometara na kojima se smestilo 36 naselja i gdje živi oko 152.000 stanovnika. Ova opština se sastoji od dve celine – gradske jezgre u kojoj se isprepliću stara naselja kao što su Lekino brdo i Dušanovac i savremene stambene celine, a zatim celina prigradskih naselja koji se nalaze duž starog kragujevačkog puta. Prema popisu stanovništva, opština Voždovac je 2002. Godine imala 151.768 stanovnika od kojih se njih 91,28% odnosno 138.528 izjasnilo kao Srbi, dok ostali pripadaju manjim skupinama Crnogoraca, Jugoslovena, Makenodaca, Roma i Hrvata.

Opština Voždovac dobila je ime po vođi Prvog srpskog ustanka Đorđu Petroviću, koji je bio prvi vožd srpskog naroda. Po njemu mu 1904. godine daju ime „Voždovo naselje – Voždovo predgrađe“, u spomen na mesto otkuda je Karađorđe krenuo sa svojim ustanicima osloboditi Beograd od Turaka 1806. godine.

Područje opštine Voždovac ima značajan turistički potencijal zahvaljujući raznim kulturnim i prirodnim lokacijama. Možda najvažnija za turistički život opštine je planina Avala koja je 1947. godine proglašena nacionalnim parkom te na kojoj su pronađeni ostaci Vinčanske kulture i brojni drugi arheološki ostaci koji dokazuju da je područje Avale oduvek bilo značajno za život, a i razvoj ovih prostora. Na ovoj predivnoj planini se nalazi Spomenik Neznanom junaku čiji je autor Ivan Meštrović te planinarski dom Čarapićev brest. Na planini Avali značajno je spomenuti i područje Šuplje stene, prirodno jezero koje se nalazi u naselju Trešnja te umetno jezero Bela reka u Ripnju i umetno jezero koje se nalazi između naselja Pinosava i Resnik, a od kulturnih spomenika značajan je spomen-park u Jajincima posvećen rodoljubima koji su bili streljani u Drugom svetskom ratu te rodna kuća Vojvode Stepe u Kumodražu. Na ovom području postoji i veliki potencijal za razvoj lovnog turizma na području lovišta„Avala” koji ima lovnu površinu od 13.201 ha.

Opština Barajevo i grad Beograd u Srbiji

Barajevo je opština u gradu Beogradu u kojoj živi skoro 25.000 stanovnika. Opština Barajevo je pristupila zajednici beogradskih opština 1955. godine

Beograd je glavni grad u Republici Srbiji. Prema popisu iz 2002. godine u Beogradu živi 1.281.801 stanovnika dok na širem području 1,576,124 ljudi. To je jedan od najstarijih gradova Evrope sa 7000 godina povesti. Beograd je podelen na 17. opština, od toga je 10 gradskih i 7 prigradskih opština. Beograd se nalazi u severnom delu Središnje Srbije na ušću Save u Dunav, okružen Vojvodinom s tri strane. Središte Beograda nalazi se na desnoj obali Dunava, a s leve strane je Banatska ravnica sa slabo naseljenim predgrađima. Između Dunava i Save nalazi se novi dio grada – Novi Beograd, a uzvodno je Zemun, bivša granica Austrijskog i Turskog carstva.